شیره خرما یا به قول جنوبی‌ها سیلون خرما یکی چاشنی محبوب ایرانی است که هم یک خوراکی مقوی برای صبحانه است و هم در تهیه برخی غذاها، دسرها و شیرینی‌ها به کار می‌روند. شیره خرما سرشار از مواد مغذی مفید برای سلامت و بسیار انرژی بخش است. شیره خرما، همه خواص خرما را دارد، کالری آن 3 برابر خرمای تازه، دارای قند طبیعی است و برای مدت طولانی شما را سیر نگه می‌دارد. در این مقاله از سرویس آشپزی ما طرز تهیه شیره خرما و نکات تهیه و نگهداری شیره خرما را به شما آموزش خواهیم داد.

مواد لازم برای تهیه شیره خرما خانگی (سیلون خرما)

خرما: 1 کیلوگرم

آب: 1 لیتر

مدت زمان آماده‌سازی مواد اولیه: 30 دقیقه
مدت زمان مورد نیاز برای پخت شیره خرما: 2 ساعت
میزان کالری شیره خرما در 1 قاشق: 90 کالری

مراحل طرز تهیه شیره خرما بدون هسته

درست کردن شیره خرما در خانه برای صبحانه یا به عنوان شیرین‌کننده به جای شکر در غذاها یا تهیه انواع کیک و شیرینی و انواع دسر کار سختی نیست. در ادامه مراحل طرز تهیه شیره خرما خانگی را به ترتیب دنبال کنید.

مرحله اول: خرماها را آماده کنید

ابتدا برای درست کردن شیره خرما در منزل خرماها را از وسط نصف کنید و هسته‌های آنها را بیرون بیاورید. کلاهک‌ها یا در صورت وجود، شاخه‌های کوچک خرما را هم بگیرید. در صورتی که خرماها خاک دارند، آنها را زیر آب بگیرید و کمی بشویید.

مرحله دوم: خرماها را در آب جوش استراحت دهید

سپس خرماها را در یک قابلمه بریزید و روی آنها را به اندازه 1 لیتر و در حدی که خرماها را بپوشاند، آب جوش بریزید. درب قابلمه را بگذارید و اجازه دهید خرماها حدود نیم ساعت، با آب جوش استراحت کنند و نرم شوند. این کار باعث می‌شود خرما به زمان کمتری برای جوشیدن نیاز داشته باشند.

مرحله سوم: خرماها را روی حرارت بگذارید

قابلمه خرماها را بعد از نیم ساعت، روی حرارت بگذارید و اجازه دهید آب داخل قابلمه شروع به جوشیدن کند. روی سطح آب، کف‌های سفید تشکیل می‌شود. برای خوشرنگ و شفاف شدن شیره خرما، این کف‌ها را با قاشق جدا کنید و دور بریزید.

مرحله چهارم: خرماها را بپزید

سپس شعله را کم کنید و 30 دقیقه دیگر اجازه دهید خرما روی حرارت ملایم بپزند و نرم شوند. (این زمان ممکن است برای خرماهای سفت فرق کند و این مرحله تا 1 ساعت هم طول بکشد). در این مدت، چند بار خرماها را هم بزنید تا نسوزند. اگر آب داخل قابلمه کم بود و هنوز خرماها نپخته بودند، کمی آب جوش دیگر اضافه کنید تا خرماها بپزند. خرماها در نهایت باید کاملا له شوند.

مرحله پنجم: خرماها را صاف کنید

بعد از نرم شدن خرماها، شعله گاز را خاموش کنید. خرماها را رها کنید تا دمایشان کم شود. اگر گوشتکوب برقی در دسترس دارید، خرماها را له کنید. می‌توانید از گوشت‌کوب دستی‌ هم استفاده کنید.

سپس روی یک قابلمه را پارچه صافی بگذارید و خرماهای پوره شده را در پارچه بریزید و از گوشه‌ها پارچه را جمع کنید. خرماها را فشار دهید تا عصاره آنها خارج شده و در قابلمه بریزید. تفاله خرماها جدا کنید و مراقب باشید گوشت خرماها در شیره نریزد. برای اطمینان می‌توانید خرما را از صافی رد کنید.

مرحله ششم: عصاره خرما را بجوشانید

بعد از گرفتن شیره خرما و صاف شدن آن، دوباره قابلمه را روی حرارت بگذارید و شعله را کم کنید. اجازه دهید شیره غلیظ شود. در حدی که به اندازه 1 قاشق چای‌خوری از شیره خرما را کف یک بشقاب بریزید و با انگشت روی آن بکشید تا یک شیار بیفتد. اگر شیار به سرعت پر نشد، شعله را خاموش کنید.

مرحله هفتم: شیره خرما را در یک ظرف درب‌دار خشک و تمیز بریزید

اجازه دهید شیره خرما از دما بیفتد. شیره خرما را در یک ظرف درب‌دار کاملا تمیز، بدون آلودگی و بدون رطوبت بریزید. درب ظرف را محکم ببندید. مراقب باشید که درب ظرف خراب نباشد. سپس ظرف را در جای خشک و خنک و دور از تابش نور آفتاب قرار دهید.

نکات مهم در طرز تهیه شیره خرما در خانه

طرز تهیه شیره خرما با خرمای خشک هم مشابه روش بالا است و بهتر است یک بار خرماهای خشک و هسته گرفته شده را با آب جوش استراحت دهید تا نرم شود و سپس آنها را بجوشانید تا بپزند و نرم شوند.

برای طرز تهیه شیره خرما بوشهری، از خرماهایی که شیره دارند و خشک نیستند استفاده کنید. این خرماها، شیره بیشتری می‌دهند و نیاز به زمان کمتری برای پخت دارند.

خرماهای سفت، خشک و بدون شیره، گزینه مناسبی برای تهیه شیره خرما نیستند. خرما کباب، خرما پیارم عسلی، رطب عسلی و … را می‌توانید برای شیره گرفتن انتخاب کنید.

طرز تهیه شیره خرما با هسته مشابه شیره خرما بدون هسته است و فقط هسته‌ها قبل از جوشاندن گرفته نمی‌شوند و بعد از جوشیدن و نرم شدن خرماها، باید همراه با پوست و گوشت خرماها، گرفته می‌شود.

اگر پوست خرماها ضخیم است، قبل از جوشاندن، آنها را جدا کنید.

شکرک زدن شیره خرما به معنی خراب شدن آن نیست  و می‌توانید شیره خرما را روی حرارت بخار آب بگذارید تا شکرک‌ها ذوب شوند.

برای از بین بردن شکرک شیره خرما، شیره را در یک قابلمه بریزید و دوباره آن را با کمی آب جوش، بجوشانید تا شکرک‌ها از بین برود. وقتی شیره خرما به غلظت مناسب رسید، شعله را خاموش کنید.

برای جدا کردن پوست خرماها، کمی آب جوش روی خرماها بریزید و چند دقیقه صبر کنید. سپس پوست خرماها را به راحتی جدا کنید.

در زمان صاف کردن مواد شیره خرما، از پارچه نخی یا صافی‌های پارچه‌ای استفاده کنید تا شیره بیشتری از خرما بگیرید و گوشت خرما در شیره نرود.

شیره خرما را 6 ماه تا 1 سال می‌توانید بدون تغییر طعم و رنگ، استفاده کنید.

فوت و فن های خوشمزه شدن شیره خرما

چرا شیره خرما تلخ می‌شود؟

اگر کیفیت خرما خوب نباشد و از خرمای نامرغوب یا دارای خرابی استفاده کنید، شیره خرما تلخ می‌شود.

اگر کلاهک و اضافات خرما را نگیرید، بعد از جوشیدن و درست کردن شیره، تلخ می‌شود.

اگر شیره خرما را روی حرارت بالا درست کنید و ته بگیرد، شیره تلخ می‌شود.

چرا شیره خرما شکرک میزند؟

شیره خرما را در زمان آماده کردن نباید روی حرارت بالا بجوشانید.

اگر شیره خرما را زیاد بجوشانید و محتوای قند داخل آن زیاد شود، بعد از سرد شدن، هم غلیظ می‌شود و هم شکرک می‌زند.

اگر گوشت خرما بعد از صاف کردن، در شیره برود، باعث کپک زدن آن خواهد شد.

شیره خرما را اگر در دمای خیلی سرد یا یخچال نگهداری کنید، شکرک می‌زند.

چرا شیره خرما کپک میزند؟

دلیل کپک زدن شیره خرما، رقیق بودن بیش از حد شیره است. اگر شیره خرما را به اندازه کافی نجوشانید و زیاد آب داشته باشد، کپک می‌زند.

نگهداری شیره خرما در جای گرم یا در ظرف آلوده و دارای رطوبت، می‌تواند باعث کپک زدن آن شود.

چرا شیره خرما کف می کند؟

اگر در زمان جوشاندن خرما، روی سطح آب آن، کف ایجاد شد، طبیعی است. این کف‌ها را با قاشق جمع کنید و دور بریزید تا رنگ شیره خرما شفاف‌تر شود.

اگر شیره خرما را بعد از پختن و آماده شدن و پس از مدتی در دمای گرم محیط قرار دادید و روی آن کف ایجاد شد، احتمال ترش شدن آن وجود دارد. این کف‌ها به خاطر فعالیت باکتری‌ها است و نشانه ترش و خراب شدن شیره خرما است.

چرا شیره خرما سفت می‌شود؟

شیره خرما بعد از سرد شدن، سفت‌تر می‌شود بنابراین اگر آن را خیلی غلیظ بردارید سفت‌تر حالت معمول می‌شود.

قرار دادن شیره خرما در سرما یا داخل یخچال باعث سفت شدن آن خواهد شد. شیره را می‌توانید در دمای محیطی که خنک باشد، بگذارید.